Szkoła Podstawowa z Oddziałami Sportowymi nr 7 im Tadeusza Kościuszki w Sopocie zgłosiła się do udziału w projekcie, żeby poprawić bezpieczeństwo i zdrowie uczniów przed szkołą. Już podczas pierwszych rozmów o udziale w projekcie społeczność szkolna zgłosiła problemy z nieprawidłowym parkowaniem autokarów, generujących duży hałas i zanieczyszczenie powietrza. Sygnalizowano także wyzwania związane z dotarciem uczniów do obiektów sportowych, przede wszystkim na znajdujący się nieopodal basen. Przyjrzeliśmy się tym zagadnieniom podczas warsztatów ze społecznością szkolną.
Akcja fotograficzna Moja droga do szkoły
Warsztaty ze społecznością szkolną poprzedziła akcja fotograficzna Moja droga do szkoły. W dniach 16-22 września chętni uczniowie fotografowali swoją drogę do szkoły – sposób podróży, ulubione miejsca, ale też odcinki trasy nielubiane lub uważane przez nich za niebezpieczne. Celem akcji było umożliwienie dorosłym – rodzicom, nauczycielom, władzom samorządowym – spojrzenia oczami dzieci na bezpieczeństwo w drodze do szkoły oraz zachęcenie uczniów i ich opiekunów do podróżowania do niej w zdrowy dla nich i przyjazny dla środowiska sposób. Przesłane na akcję zdjęcia stanowiły punkt wyjścia do dyskusji podczas warsztatów ze społecznością szkolną. Akcja była wydarzeniem wpisanym w Europejski Tydzień Mobilności, którego tematem przewodnim w 2024 roku było Współdzielenie Przestrzeni Publicznej.
Dzieci wskazywały na różne aspekty swojej drogi do szkoły – podkreślały, że lubią mijane po drodze ładne i zadbane miejsca, spotkania z przyjaciółmi czy typowe dla okolicy zwierzęta.
Pod kątem rozmowy o bezpieczeństwie i oczekiwaniach dzieci wobec drogi do szkoły najbardziej interesujące okazały się zdjęcia przedstawiające to, czego dzieci nie lubią i boją się w swojej drodze do szkoły. Oto wybrane przykłady:
Już na tym etapie działań wyraźne są najważnianiejsze wyzwania, z którymi mierzy się szkoła – duży ruch samochodowy, parkowanie autokarów turystycznych w bezpośrednim sąsiedztwie placówki oraz brak dróg rowerowych, umożliwiających uczniom bezpieczeństwo podczas aktywnej podróży do szkoły.
Warsztaty
W ramach działań w projekcie “Moja strefa szkolna” zaprosiliśmy całą społeczność szkolną do udziału w warsztatach dotyczących projektowania zgodnej z potrzebami dzieci oraz bezpiecznej przestrzeni przyszkolnej. W trwającej ponad trzy godziny pracy wzięli udział przedstawiciele wszystkich właściwie grup, tworzących społeczność szkolną: zarówno uczniów, jak i rodziców, nauczycieli i dyrekcji szkoły oraz radnych miejskich.
W pierwszej kolejności postanowiliśmy zebrać informacje dotyczące sposobów korzystania z przestrzeni przyszkolnej, związanych z tym oczekiwań oraz wyzwań. W pracę aktywnie zaangażowały się dzieci, dla których warsztaty były okazją do wyrażenia głośno swoich potrzeb, które niejednokrotnie zaskakiwały dorosłych. Żeby zebrać informacje przygotowaliśmy wielkoformatowe mapy terenu otaczającego szkołę i zaprosiliśmy wszystkich do wspólnej refleksji nad tym, jak wykorzystywana jest ta przestrzeń teraz i jak co jest potrzebne, aby uczynić ją przyjaźniejszą i bezpieczniejszą dla wszyskich. Czego się dowiedzieliśmy? Oto najważniejsze ze zdiagnozowanych problemów:
- Dużym wyzwaniem jest poranne natężenie ruchu przed szkołą – zmotoryzowani rodzice ustawiają się w kolejce do kilku dostępnych miejsc parkingowych, generując korki, hałas, zanieczyszczenie oraz niebezpieczne sytuacje na drodze.
- Kolejny problem to parkowanie autobusów turystycznych, które nie tylko korzystają z zatoczki przed szkołą, ale też regularnie stają tam na dłużej na włączonym silniku.
- Zarówno dla dzieci, jak i dorosłych duży problem stanowi zagospodarowanie i dostępność terenu wokół szkoły – brak bezpiecznej drogi z budynku na basen, brak bezpośredniego przejścia z hali sportowej na boisko, niedostępność placu zabaw i szkolnego patio.
- Z perspektywy dzieci problemem jest także zachowanie kierowców (nadmierna prędkość mimo obowiązującej w całym mieście strefy ograniczonej prędkości Tempo 30!) oraz brak odpowiedniej infrastruktury – przede wszystkim ścieżek rowerowych, wygodnych chodników i bezpiecznych przejść dla pieszych.
Wszystkie uwagi, które zebraliśmy podczas pracy z mapą zweryfikowaliśmy następnie podczas wspólnego spaceru wokół terenu szkoły. Korzystaliśmy podczas niego ze specjalnego peryskopu, umożliwiającego dorosłym spojrzenie na otaczający świat z perspektywy dziecka. Oczywiście budził on ogromne emocje nie tylko wśród dorosłych 🙂
Następnie wróciliśmy wspólnie do szkoły, żeby zastanowić się nad potrzebami tej konkretnej szkoły, jednocześnie odnosząc je do rozwiązań stosowanych w innych miastach w Polsce, Europie i na całym świecie.
Po opracowaniu wszystkich materiałów warsztatowych stworzymy rekomendację dla tej konkretnej szkoły, w której wskażemy rozwiązania poprawiające bezpieczeństwo oraz dopasowane do specyficznych potrzeb społeczności. Powstanie także specjalne oznakowanie strefy szkolnej, a szkoła weźmie udział w ogólnoeuropejskiej akcji Streets For Kids – Ulice dla Dzieci.
Projekt “Moja strefa szkolna – strefa serca – bezpieczna i przyjazna przestrzeń wokół szkoły” jest realizowany ze środków Fundacji Inter Cars w ramach Programu Grantowego Drogowskaz.
